ROBOTİK REHABİLİTASYON MERKEZİ

Genel olarak nörolojik hastalıkların erken dönem medikal tedavilerinin hemen sonrasında başlanarak, hastanın kaybettiği tüm fonksiyonlarına kavuşması ve hayata tekrar kazandırılması sürecini yürüten tıp disiplinidir.

Temel olarak tüm nörolojik hastalıkların rehabilitasyonu yapılmakla birlikte merkezimizde özellikli fizik tedavi ve rehabilitasyon yaklaşımları uygulanan hastalıklar şunlardır.

• İnmeden ve beyin hasarından kaynaklanan felçler,
• Beyin tümörü ameliyatları sonrası oluşabilecek fonksiyon kayıpları ve felç durumları,
• Omurilik yaralanmasına bağlı felçler,
• Parkinson hastalığı,
• MS,
• Yürüme denge bozuklukları,
• Yüz felci,
• Sinir hasarları, bazı sinir hastalıkları,
• Şekere bağlı sinir ucu iltihabı gibi hastalıklarının rehabilitasyonu da yapılmaktadır.

Merkezin öne çıkan özelliği, bu alandaki tüm klasik tedavileri gerçekleştirmesinin yanı sıra dünyada uygulanan tüm yeni ve ileri tedavilerin kullanılabilmesidir. Özellikle robotik fizik tedavi yaklaşımları ve manyetik beyin uyarımı gibi dünyaca kabul görmüş yenilikçi tedaviler de rehabilitasyon sürecinde kullanılmaktadır.

İNME- BEYİN FELCİ – FELÇ

İnme ve buna bağlı olarak gelişen felç, beyin damar tıkanıklıkları ya da damar dışına gelişen kanamaların oluşturduğu tablodur. Beyin kan akımının bozulmasına bağlı olarak inme geçiren hastaların beyin hücrelerinde geri dönüşsüz hasarlar meydana gelebilir. İleri yaşta en önemli özürlülük nedenlerinden biri olan inme hastalarının yaklaşık %70’i 65 yaş üstü iken %30’u daha genç yaştaki kişilerden oluşmaktadır.

Günümüzdeki yaşam koşullarına bağlı olarak inme, yaşamı tehdit edici hastalıklar arasında kanserden sonra üçüncü sıraya kadar yükselmiştir. Erişkin özürlülüğünün de dünyadaki en sık nedeni inmedir.

İnmenin beyinde yarattığı hasar, bunun yeri ve büyüklüğüne göre farklı belirtiler gösterir. Beyinde etkilenen bölgeye göre felcin genel belirtileri şöyledir;

• El, kol ve bacaklarda hareket kaybı yani felç,
• Yürüme ve denge bozukluğu,
• İstenmeyen kasılma ve spazmlar,
• Konuşma ve anlama bozukluğu ya da kaybı,
• Hafıza bozukluğu

İnme-Felç risk faktörleri:

Değiştirilemeyen risk faktörleri: Yaş, cinsiyet, ırk ve aile öyküsü...

Değiştirilebilir risk faktörleri: Hipertansiyon, kalp hastalıkları, diyabet, sigara içme alışkanlığı, kan yağlarının yüksekliği, kanın pıhtılaşmasının fazla olması gibi faktörler de değiştirilebilen veya kontrol altına alınabilen faktörlerdir.

İnmede fizik tedavi ve rehabilitasyon

İnme nedeni ile oluşmuş nörolojik kayıpların tamamen geriye dönüşünü sağlayan kanıtlanmış bir ilaç tedavisi yoktur. Yoğun bakım ve nörolojik tıbbi takip ile birlikte hemen yatağında rehabilitasyon başlar. Erken değerlendirme ile fizik tedavi ve rehabilitasyon doktoru erken hareket, oturma-yürüme sağlanması ve bası yaraları ile eklem problemlerinin önlenmesi için uygun rehabilitasyon programını belirler. Merkezde klasik rehabilitasyon yaklaşımları ile birlikte dünyadaki tıbbi teknolojik gelişmelerle eş zamanlı ve hastanın iyileşme süresini kısaltan; robotik erken yürüme ile el kol hareketlerini sağlamaya yönelik teknolojiler bulunması, hastanın daha hızlı bir şekilde sağlıklı bir yaşama kavuşmasına katkı sağlamaktadır. Böylelikle kapsamlı rehabilitasyon uygulamaları ve gerekli durumlarda botoks, doku yenileyici enjeksiyonlar, cerrahi olmayan manyetik derin beyin uyarımı sayesinde birçok hasta topluma ve normal aile yaşantısına kavuşturulabilmektedir.

BEYİN HASARI

Trafik kazası, düşme, darp, ateşli silah yaralanması ve çeşitli sportif aktiviteler sonucu, hafif geçici şuur bulanıklığından tam beyin hasarına kadar varabilen sonuçlar ortaya acıkabilir. Beyin hasarı; bilinç bozukluğu, anlama ve muhakeme bozukluğu, baş ağrısı, konuşma bozukluğu, uyku bozukluğu, kusma, yutma bozukluğu, el kol kullanım bozukluğu, yürüme – denge bozukluğu, felç, yatağa bağımlılık gibi belirtilerle kendini göstermektedir.

BEYİN TÜMÖRLERİ

Beyin tümörlerinde bazı hastalarda yürüme denge koordinasyonu sağlama ile ellerini kullanma problemleri görülebilir. Bu grup hastaların kısa sürede ayağa kalkarak yürümesi, el ve kollarını sağlıklı bir şekilde kullanabilmeleri için eş zamanlı hızlı bir rehabilitasyon süreci gerekebilir. Bu süreçte tümörün beyinde etkilediği yere bağlı olarak oluşan probleme yönelik özel rehabilitasyon programları uygulanmalıdır. Robotik cihazlar ile yapılan hızlı ayağa kaldırma ve yürüme tedavileri ile bu hastaların normal yaşama geri dönüşleri kolaylaşmaktadır.

OMURİLİK YARALANMASI

Denize balıklama atlama, düşme, çarpma-ezilme, trafik kazası, tümör ve çoklu travma gibi nedenlerle omuriliğin zarar görmesine bağlı klinik durumdur. El, kol ve bacaklara giden sinir liflerinde yaralanmalara neden olur. Sonuçta hastada el kol ve bacaklarda kısmi güçsüzlükten felce kadar klinik sonuçlar oluşabilir. Bunların en önemlisi hastanın yürüme kabiliyetini yitirmesidir. Yaralanma, boyun gibi daha yukarı seviyelerde olduğunda el-kol fonksiyonları da bozulacağı için hastanın beslenme ve giyinme gibi günlük yaşam aktiviteleri de ortadan kalkar. Omurilik yaralanması durumlarında erken tıbbi veya cerrahi tedaviden hemen sonra başlanan kapsamlı rehabilitasyon uygulamaları sayesinde hastanın fonksiyon kayıplarının en aza indirilmesi ve mümkünse tekrar sağlıklı yaşam aktivitelerine dönmesinin sağlanması amaçlanmaktadır. Hastanın istemsiz kas kasılmaları, yatak yaraları, damar iltihabı, eklem kısıtlılıkları gibi durumları söz konusuysa, bunların önlenmesi ve tekerlekli sandalye ya da yardımcı cihazlarla günlük yaşama adapte olması sağlanabilir. Bu alanda hastanın vücudunun en iyi şekilde korunması, yakın gelecekteki ev tipi robotik uygulamalarla hastanın bağımsızlığa kavuşması için ön hazırlık sayılabilir.

MULTİPL SKLEROZ - MS

Multiple Skleroz (MS), beyin ve omurilikteki beyaz maddenin hastalığıdır. Beyin omurilikte plaklar şeklinde tespit edilen hasarlı bölgeler sinir iletimini bloke ederek çeşitli şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olur. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte çok dikkat bir ilaç tedavisi ve buna eşlik eden rehabilitasyon uygulamaları hastanın yaşam kalitesini artırır. Özellikle kol ve bacaklarda uyuşma, karıncalanma, denge bozukluğu, güçsüzlük ve kas sertleşmeleri görülebilir. Bu durumlarda yürüme fonksiyonlarını korumak, aşırı kasılmaları engellemek ve dengeyi güçlendirerek düşmeleri önlemek amacıyla hastanın durumuna göre çeşitli rehabilitasyon ve botoks uygulamaları yapılır.

PARKİNSON HASTALIĞI

Parkinson Hastalığı, nedeni tam olarak bilinmeyen, insanda akıcı ve uyumlu hareketleri bozan, dopamin eksikliği sonucu oluşan bir hastalıktır. Hareketlerde yavaşlık, ellerde titreme, kol ve bacaklarda sertlik, yüz ifadesinde donukluk, konuşmada bozukluk, halsizlik, kas ağrısı, küçük adımlarla yürüme, denge ve duruş bozukluğu ve bunlara bağlı olarak sonuçta artmış düşme riski gibi belirtiler gösterebilir. Hastanın ilaç tedavisinin yanı sıra gelişen teknoloji ile birlikte robotik yürüme-denge güçlendirme ve cerrahi olmayan derin manyetik beyin uyarımı gibi tedaviler sayesinde hastalarda önemli pozitif sonuçlar elde edilebilmektedir.

Fizik tedavi rehabilitasyon uygulamaları

• Robotik yürüme eğitimi,
• Robotik el kol eğitimi,
• Yürüme-denge-koordinasyon eğitimi
• Bilgisayarlı denge ve düşme önleme çalışmaları
• El rehabilitasyon programı
• İş uğraşı terapisi
• Konuşma – Yutma terapisi
• Botoks uygulamaları
• Cerrahi olmayan derin beyin uyarımları (TMS)

2. ROBOTİK REHABİLİTASYON ve TEKNOLOJİLERİMİZ

Günümüzde ilerleyen teknoloji ile eş zamanlı olarak tıp teknolojilerinde de önemli gelişmeler olmuştur. Özellikle beyin omurilik hastalıklarında robotik cihazlar ve sanal gerçekliğin entegre edilmesiyle robotik rehabilitasyon teknikleri ortaya çıkmıştır. Eklem hastalıklarında ise gerek kas güçlendirilmesi gerek eklem korunması açısından ölçme, değerlendirme ve buna göre uygun tedavi programları yapılmasına olarak sağlayan teknolojik cihazlar geliştirilmiştir. Bu robotik ve teknolojik cihazlar, klasik fizik tedavi rehabilitasyon yöntemleri ile uygun şekilde ve beraber kullanıldığında daha iyi klinik sonuçlara ulaşılması sağlanmıştır. Erken dönemde klasik rehabilitasyon yaklaşımlarına ilave olarak robotik yürüme ve dik duruş sağlayan yatak ile rehabilitasyon süreci desteklenir. İlerleyen dönemlerde ise ileri düzey yürüme robotu ve el kol robotu kullanılır.